Gemeenten, mogen we iets meer energieleiderschap zien?

/

Met belangstelling lees ik vaak de columns van Frank Kalshoven in de Volkskrant. Met name die van 25 februari: 'Oekraïne binnenvallen is voor Tankstation Rusland simpelweg winstgevend, dus open die Groningse gaskraan'.

Gemeenten hebben van oudsher mijn belangstelling, dus ik kijk met belangstelling naar hún leiderschap op dit gebied. ‘Uitsluiten Russisch gas niet mogelijk', meldde de VNG (Vereniging van Nederlandse Gemeenten) op 3 maart. Ik snap dat contracten niet zomaar veranderd kunnen worden. Maar wat gemeenten dan wèl extra kunnen doen op dit gebied, bleef en blijft grotendeels onbeantwoord. Een enkele gemeente daargelaten zoals de Gemeente Utrecht, die vooral lijkt te focussen op de warmtetransitie bij huishoudens. Huishoudens zijn an sich slechts verantwoordelijk voor eenvijfde van het gasverbruik in Nederland (zie onder). Om écht betekenisvol te zijn voor de Oekraïne, het klimaat én mensen met een laag inkomen hebben gemeenten een scherpere focus nodig, is mijn stelling.
Twee suggesties:

1. Help bedrijven te versnellen Niet huishoudens maar bedrijven zijn verantwoordelijk voor het gros van het gas- en energieverbruik. Ik hoef de datacenters niet te noemen, de cijfers spreken voor zich: https://lnkd.in/exVBjRJB. Het heersende paradigma is dat bedrijven zelf moeten zorgen voor minder energieverbruik. Echter, dat gaat al decennia niet vanzelf. Duwtjes zijn nodig. Toevallig hebben veel burgemeesters en wethouders goede contacten met bedrijven én kennisinstituten. De OZB komt deze maand óók van de bedrijven in gemeenten. Met een beetje creativiteit

2. Help de laagste energielabels eerst Met name lage inkomens zijn kwetsbaar voor de hogere energieprijzen. De toeslag voor de minima is belangrijk, maar is geen oplossing voor de (oude en nieuwe) oorzaken. Aan de slag dus met de plekken de grootste winst te behalen valt: huizen en bedrijfspanden met de slechtste energielabels. Anders gezegd: ik pleit in de warmtetransitie voor een versnelling door een scherpere focus op basis van de meeste impact in de gemeente. Stilzwijgend neem ik daarbij aan dat lagere inkomens ook vaker in slecht geïsoleerde huizen wonen, overigens. Als dat zo is, slaan we zo meer vliegen in één klap.

Enne.... niet wachten met plannen maken en uitvoeren totdat Den Haag met een extra zak geld komt, hé? Er zijn genoeg handvatten waarmee je als gemeente direct al het verschil kan maken, samen met betrokkenen.


Op de hoogte blijven?
Volg Aart Paardekooper op LinkedIn: https://www.linkedin.com/in/aartpaardekooper/

En schrijf je in voor onze nieuwsbrief De Inwoner Centraal: https://www.pro-public.nl/de-inwoner-centraal/